Khẩu vị tuyển dụng của ngân hàng như thế nào?

Các cụ đã có câu “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”, vận dụng câu này vào thực tiễn thi Ngân hàng, có thể hiểu đơn giản là “muốn chinh phục Ngân hàng, cần trang bị những hiểu biết càng nhiều càng tốt về Ngân hàng đó”. Với mong muốn đó, UB Academy gửi đến các bạn Học viên phần nội dung khá đặc biệt “Khẩu vị tuyển dụng của Ngân hàng như thế nào?”

“Khẩu vị” là cái gì? Có ăn được không?

Hiểu một cách đơn giản, đây là quan điểm tuyển dụng của từng nơi.

Tại sao phải hiểu về nó? Không hiểu thì sao?

Ừ, không thích hiểu cũng được, tùy thôi. Tuy nhiên, nên nhớ rằng, trong việc tuyển dụng ở thị trường Tài chính Ngân hàng hiện tại, Nhà tuyển dụng Ngân hàng đang được định vị cao hơn so với ứng viên. Được hiểu rằng, bạn đang cần họ, họ cũng cần bạn, nhưng không có bạn cũng không sao, vì có nhiều sự lựa chọn tốt hơn bạn.

Và như thế, bạn cần phải hiểu “Họ cần gì ở bạn”.

Nhóm 1: Nhóm Ngân hàng Thương mại  Nhà nước – Big 4

Nói đến cái nhóm này, ai cũng bảo: “Phải có tiền mới vô, phải là COCC mới vô”.

Điều này không sai, nhưng cũng không hề đúng.

Phải thừa nhận, tất cả các vấn đề tiêu cực phía trên luôn tồn tại ở mọi môi trường ở tất cả Ngân hàng, không tránh khỏi ở BIG4, có chăng, BIG4 thuộc khối Nhà nước nên hay bị săm soi.

Tuy nhiên, chúng ta nên hiểu quan điểm thế này: Người ta làm kinh doanh, người ta cần người làm được việc, có năng lực và kỹ năng. Việc tuyển được 1 đồng chí COCC hoặc có tiền mà lại có trình độ ngon lành, làm được việc => Ngon quá rồi. Tuy nhiên, số này không có nhiều đâu, đồng nghĩa với việc, họ phải tuyển “Con nhà Nghèo, nhưng nó Giỏi”.

Và như vậy, cái số mất tiền trên chiếm 1 tỷ lệ nhất định và luôn tồn tại 1 tỷ lệ còn lại không hề nhỏ là cơ hội cho Anh em chinh chiến tay bo.

Trong suốt thời gian làm việc cho 1 Ngân hàng tại Tỉnh thành ngoài Hà Nội, khi nhìn nhận quan điểm tuyển dụng của các Sếp, tôi luôn thấy họ lựa chọn: 40% COCC (bị ép phải nhận) & 60% tuyển dụng công khai (đội này làm được việc).

Chốt lại, tham gia cuộc chơi là phải chấp nhận tiêu cực & phải có niềm tin rằng “Cơ hội luôn tồn tại”.

Nếu bạn không tin, xin lỗi khi làm mất thời gian của bạn và không cần đọc tiếp phần tiếp theo.

a. Các vòng tuyển dụng

Phổ biến nhất đều theo mô-típ: (1) Sơ loại CV -> (2) Test -> (3) Phỏng vấn

Riêng với Vietinbank, hiện tại đã bỏ thi Test từ 2016 đến nay, áp dụng 2 vòng Phỏng vấn tại Hội sở & Chi nhánh.

b. Tiêu chí tuyển dụng

Trước khi phân tích, đọc giùm tôi cái Yêu cầu tuyển dụng tại Vietcombank: Chuyên viên-Chuyên viên khách hàng – Chi nhánh (Chuyên viên khách hàng – Chi nhánh) – Tuyển dụng – VCB.

Nhiều Anh em là “Phân biệt” thế nhỉ, bày đặt nhóm 1, nhóm 2.

Theo đó có một số điểm cần chú ý:

• Nếu muốn làm tại các TP lớn như HN, HCM, Đà Nẵng: Ưu tiên bằng cấp tốt nghiệp tại các trường ĐH lớn như ĐH KTQD, ĐH Ngoại Thương HN, HV Ngân hàng, HV Tài chính, ĐH Kinh tế TP HCM, ĐH Ngân hàng.. vài trường hợp ghi hẳn chỉ tuyển Nữ tốt nghiệp bằng giỏi.
• Không nhận/Rất hạn chế (Hiếm) các bằng Tốt nghiệp hệ Liên thông, Tại chức, Đào tạo từ xa.
• Đối với Agribank, họ quản lý theo cả Chuyên ngành đào tạo. Ví dụ chuyên ngành Kinh tế Đầu tư –ĐH KTQD, là chuyên ngành có điểm đầu vào rất cao, nhưng Agribank từ chối nhận hồ sơ năm 2016. Năm nay thế nào, có linh hoạt không thì phải xét.

c. Cách thức nộp hồ sơ

• Nếu tuyển dụng tập trung: Nộp hồ sơ Online giống với các NHTMCP khác.
• Nếu tuyển dụng đơn lẻ từ các Chi nhánh: Nộp hồ sơ trực tiếp, chuẩn bị hồ sơ bản cứng đến nộp.

Trước đây các khoản nộp này loằng ngoằng lắm, nhưng hiện tại các Ngân hàng đã cải thiện theo hướng Online hóa.

Tuy nhiên, riêng với bác Agribank, năm 2016 vẫn áp dụng nộp hồ sơ trực tiếp tại đơn vị, thủ tục nhiêu khê và được feedback khá nhiều thứ tiêu cực. Góc nhìn nhiều chiều, nghe để biết, chắc gì đã nói mình.

d. Thi Test

Chúc mừng bạn, bỏ Vietinbank không thi, thì 3 Ngân hàng còn lại là 3 Ngân hàng có đề thi khó nhất tại Việt Nam.

Theo rất nhiều thông tin feedback, đề thi của các bác này do Giảng viên HVNH biên soạn. Mà đã gọi là trình độ Giảng viên ĐH biên soạn thì Anh em tự hiểu mức độ học thuật thế nào.

Đề thi tương đối khoai, như thi hết môn tại trường Đại học. Có lẽ nó sẽ phù hợp với các bạn đã được học các môn tính toán như Phân tích Tài chính DN hoăc Lập quản lý dự án…

Riêng với Vietcombank, đề thi Tiếng Anh thuộc dạng khủng, ứng viên có trình độ TOEIC khoảng 700 trở lên sẽ hoàn thành được 70%.

Riêng với Agribank thì thi Test dưới dạng tự luận viết tay, các Ngân hàng còn lại áp dụng Test trên máy tính.

Về cơ bản, thi là khó, nhưng cũng không phải không làm được. Trong các bài viết sau, Tôi sẽ phân tích vấn đề này.

Nếu cần biết trước, đọc cái bài Tôi viết về cách ôn tập thi Vietcombank mới nhất năm 2017 nhé, chú ý đọc cả 3 phần: HOT – Đề cương Ôn thi Vietcombank 2017 (P3) – Hệ thống kiến thức Nghiệp vụ.

e. Phỏng vấn

– Hội đồng phỏng vấn: Mặt bằng chung là Già, khó tính, mức độ cởi mở với ứng viên không nhiều, dễ “được” hỏi về nghiệp vụ (Đây là tổng quan nhé, tùy hội đồng)

– Nội dung câu hỏi: Độ tuổi và tính cách của Hội đồng ảnh hưởng lớn đến tính chất câu hỏi Phỏng vấn. Tổng quan chung, nội dung câu hỏi khá “khoai”, thiên về nghiệp vụ. Riêng đối BIDV, đây là Ngân hàng duy nhất tại Việt Nam hiện đang phỏng vấn theo kiểu thi hết học phần Đại học. Theo đó, ứng viên phỏng vấn bốc thăm 3 giỏ câu hỏi về Nghiệp vụ, Hiểu biết xã hội & Kỹ năng xử lý tình huống. Vào 1 ngày đẹp dời, các bạn sẽ gặp phải các câu hỏi đại loại như “Tên gọi khác của tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí..” hoặc “Mô tả mối quan hệ tình cảm giữa CR7 và Messi 10” (Fun tí ^^)

– Cơ hội thăng tiến: Tôi sẽ phân tích trong bài viết sau. Tuy nhiên, Môi trường làm việc cũng là 1 dấu hỏi lớn? (Nơi nào càng nhiều gái già thì càng chán, phức tạp… – quan điểm cá nhân)

=> Tuy nhiên, nói đi cũng phải nói lại, Big 4 đã nỗ lực khá nhiều trong thời gian qua nhằm thể hiện 1 diện mạo tươi trẻ hơn nhiều. Hãy nên để thời gian trả lời.

Nhóm 2: Nhóm Ngân hàng Thương mại cổ phẩn  lớn

Có 4 ông này được xếp vào mâm trên gồm: MBBank, Sacombank, ACB, Techcombank.

Đây là 4 Ngân hàng có quy mô phát triển tương đồng nhau, khẩu vị kinh doanh giống nhau, vì thế quan điểm tuyển dụng nhân sự giống nhau.

a. Quy trình tuyển dụng

– Giống Big4

b. Tiêu chí tuyển dụng

– Không phân biệt nhóm 1, nhóm 2 như Big4, nhưng ƯU TIÊN ứng viên có bằng tốt nghiệp tại các trường Đại học lớn đã nói phía trên.

– Với các ứng viên tốt nghiệp các trường Đại học khác như: Thương mại, Công đoàn.., hoặc các trường Dân lập, nhóm Ngân hàng này vẫn trao cơ hội nếu ứng viên thể hiện được đầy đủ 3 yếu tố: 1/ Mặt đẹp, 2/Dáng ngon (Ý là ngoại hình tốt), 3/Dày dặn kinh nghiệm làm việc có liên quan (VD thi tuyển GDV thì phải từng làm công việc nào về Tư vấn, Bán hàng hoặc Kế toán). Nếu không có kinh nghiệm làm việc, thì bù lại bằng các Kinh nghiệm hoạt động CLB, đoàn thể, xã hội. Không có cái gì trong 3 cái trên thì thú thực, tôi chịu!

c. Thi Test

– 100% thi trắc nghiệm, gồm 5 phần: IQ, EQ, Kiến thức chung (kinh tế vi mô, vĩ mô), Tiếng Anh, kiến thức xã hội & Nghiệp vụ liên quan.

– Với Tiếng Anh, bạn chỉ cần TOEIC khoảng 450 là đủ sức vượt qua, không khó.

– Các câu hỏi thi Test tại các NHTMCP thường có sự lặp đi lặp lại. Tức là 2017 thi, hoàn toàn lấy đề của 2016, MB thi, hoàn toàn lấy đề của Techcombank. Hiểu nôm na, nhóm NHTMCP không đánh giá ứng viên qua việc hoàn thành bài thi, nên nội dung thi khá đơn giản, chịu khó cày đề khoảng 1 tuần trước thi là được.

Chi tiết sẽ viết trong các bài sau.

d. Phỏng vấn

– Hội đồng phỏng vấn: Trẻ, chủ yếu là 8x, có chăng cuối 7x tí chút. Cởi mở trong giao tiếp, câu hỏi đặt ra tương đối mở, có nhiều đất để chém chém chém!

– Nội dung câu hỏi: Như đã nói, quan điểm tuyển dụng của Nhóm này không trọng các câu hỏi Nghiệp vụ, do họ đánh giá Con người & Thái độ ứng viên qua việc tiếp xúc trực tiếp. Tuy nhiên, không đồng nghĩa là Nghiệp vụ thì họ không quan tâm. Hỏi về nghiệp vụ, hay về kỹ năng là tùy thái độ ứng viên. Ứng viên nào khôn ngoan, biết điều sẽ là nhóm câu hỏi về Kỹ năng, Ứng viên nào không biết người biết mình, ok I’m fine, Nghiệp vụ vui vẻ tí em nhé.

=> Tuy nhiên, tổng quan rằng, các câu hỏi mở là phổ biến, không quá khắt khe như BIG4.

– Cơ hội thăng tiến: Thoáng hơn so với NH TM nhà nước, dù sao còn có đất diễn. Tuy nhiên, do là NH lớn nên thỉnh thoảng gặp phải cảnh “Ghế thì ít, đít thì nhiều”..

=> Về cơ bản, khi các NH này tuyển dụng, sinh viên hoặc người mới đi làm thường bị thu hút nhiều (Tư duy “bầy đàn” sẽ nói về sau)

Nhóm 3: Ngân hàng Thương mại cổ phần  trung bình & nhỏ

 

Như TPBank, VPBank, SHB, VIB, LienVietPostBank. Và Ngân hàng TMCP nhỏ: NCB, An Bình, Bắc Á..

Nhiều bạn nói rằng VPBank mà bé á, vì rõ ràng lợi nhuận 2016 của VPB cao nhất trong khối NHTMCP.

Tuy nhiên, việc đánh giá Trung bình ở đây đứng trên quan điểm của người viết, dựa trên các yếu tố về lịch sử, khẩu vị tuyển dụng lâu năm của từng nhóm Ngân hàng. Vui lòng đứng bắt chặt câu chữ, hãy tư duy thoáng tí nhé.

a. Quy trình tuyển dụng

– Giống như trên

b. Tiêu chí tuyển dụng

Nếu bạn:

• Tốt nghiệp ở những trường ĐH không thuộc nhóm danh giá phía trên
• Tốt nghiệp các hệ Tại chức, Dân lập, Từ xa..
• Không thể thi được 2 nhóm Ngân hàng phía trên thì nên cân nhắc nhóm 3, nhưng hãy nhớ là Cân nhắc, vì chưa chắc bạn đã đủ điều kiện với họ.

Cũng đừng nghĩ Ngân hàng nhóm này là “lởm” nhé Toàn Ngân hàng xịn đấy, nhưng tạm thời xét trên quan điểm của người viết.

Với Bằng cấp: Các Ngân hàng này thường không quá quan trọng, chỉ đảm bảo là bằng Đại học, thậm chí chấp nhận cả Cao đẳng, trường nào cũng được. Miễn là ứng viên có: “mặt ngon, dáng chuẩn, yêu nghề, ăn nói mồm mép..”

Rõ ràng, không thể phủ nhận, với bất kỳ vị trí nào, Ngân hàng vẫn luôn đòi hỏi ứng viên ở các yếu tố căn bản như: Ngoại hình, Kỹ năng giao tiếp, Thái độ. Có chăng, ở các vị trí đặc thù thì mức độ đánh giá từng tiêu chí là khác nhau.

c. Thi Test

Giống NH TMCP lớn

d. Phỏng vấn

• Hội đồng phỏng vấn: Giống NH TMCP lớn
• Nội dung câu hỏi: Ưu tiên về kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống, không hỏi sâu về nghiệp vụ

Cơ hội thăng tiến: Cơ hội khá tốt, miễn là làm được + thể hiện được năng lực của mình. Cơ bản các Ngân hàng kiểu này có xu hướng “vẽ” ra rất nhiều vị trí mà nghe tên rất hoành tráng (Ví dụ: Giám đốc KHDN, Giám đốc bán lẻ… nhưng nếu so tương đương, có thể chỉ ngang với vị trí Phó phòng/Trưởng phòng tại các NH lớn – tùy nhé) nên vào mấy Ngân hàng này để sớm có được các Chức danh hoành tráng thì OK nhé.

Nhóm 4: Nhóm Ngân hàng 0đ

Đây là nhóm Ngân hàng đặc biệt.

Về tâm lý đám đông, rất ít người lựa chọn nó, vì nó “lởm” này, vì “Chủ tịch” của nó đang bị bắt này, vì bạn bè mình nó làm Ngân hàng to, mình làm Ngân hàng này nó cười thối mũi…

Đó là quan điểm, và không có đúng sai, chỉ có lựa chọn của từng người.

Về quan điểm cá nhân, tôi cho rằng, nơi nào ít thằng muốn, thì nó lại là cơ hội của mình.

Nếu bạn:

• Muốn thử thách bản lĩnh của mình trong 1 Môi trường khó khăn. Sướng làm tốt thì nói làm gì, Khó cũng làm tốt mới là giỏi (nói phét thế ^^)
• Tự đánh giá năng lực bản thân và sức cạnh tranh của bản thân không cao với 3 nhóm Ngân hàng trên. Thì nhóm này là cơ hội.

Nhưng, không đồng nghĩa với việc, à, nó “lởm” nên nó hợp với mình. Nhận định như vậy là sai hoàn toàn.

Bài toán ở đây, cần lựa chọn nơi nào họ sẵn sàng chấp nhận mình. Đồng nghĩa với việc, nếu bạn muốn vào Ngân hàng, khi nhìn quanh mình chẳng có gì hơn người, thì mình phải có ít nhất là “Thái độ”, và thể hiện được cho họ thấy sự cầu thị của mình, cơ hội sẽ dành cho bạn.

Ngược lại, với cái kiểu ta đây, cho rằng: Nó nhỏ, nó đang khó khăn nên nó cần mình. Xin thưa là bạn ra ngoài nhé, ra thẳng nhé và đi ngay cho khuất mắt họ ^^

Nhóm 5: Nhóm Ngân hàng nước ngoài (100% vốn nước ngoài hoặc Chi nhánh nước ngoài)

Đây là nhóm Ngân hàng mới, xét tính truyền thống thì chưa được như các Ngân hàng nội.

Xét về tất cả các yếu tố về Bằng cấp, nhóm này không quan tâm, đặc biệt với các vị trí về Giao dịch hoặc Sale. Các vị trí về Nghiệp vụ thì khỏi nói nhé, Ngân hàng nào cũng cần.

Nhóm nay có 1 số điểm mạnh rất lớn để thu hút ứng viên:

• Là nhóm Ngân hàng ngoại. Trên thị trường ngân hàng, nhóm nội đang có ưu thế vì tính truyền thống, nhưng lâu dài, khi số lượng Ngân hàng ngoại gia tăng theo xu hướng hội nhập, kết hợp tâm lý “sính ngoại” của dân nhà mình. Nhu cầu ứng tuyển sẽ tăng.
• Môi trường mở. Phải nói là rất mở, rất fair. Làm tốt, ok done. Làm không tốt, ok quit. Sòng phẳng, rõ ràng, không cần điếu đóm quan hệ loằng ngoằng. Mọi thứ đều quy thành số, thành tiền và thành hiệu quả làm việc. Đó là ưu thế lớn.
• Điều kiện tuyển dụng: Thoáng với các vị trí về Giao dịch, sale, không trọng bằng cấp.
• Cơ hội thăng tiến minh bạch: Nếu xét về cái “Chức danh”, nhóm NH ngoại và NH nhóm 3 đều dùng những chức danh khá “oai”. Tuy nhiên, được cái như đã phân tích, việc làm 1-2 năm để tăng lên level cao hơn là điều không khó. Trong khi cùng thời gian này ở các NH trên là không dễ, đặc biệt ở nhóm 1 và nhóm 2.
• Có môi trường rèn luyện khả năng Tiếng Anh, đặc biệt phải tương tác và báo cáo với các Sếp ngoại quốc. Đây là thứ không mấy Ngân hàng nội có được. Được hiểu, nếu bạn làm ở các vị trí đơn thuần không dùng Tiếng Anh như QHKH Cá nhân, GDV, HTTD, Kho quỹ, Tư vấn viên…, việc TOEIC 990 cũng không có giá trị sử dụng.

Kết bài

Về lâu dài, đây sẽ là xu hướng, đồng nghĩa với việc Sinh viên tốt nghiệp sẽ lựa chọn Môi trường và  Sự minh bạch thay vì sự lựa chọn Ngân hàng nội địa.

Điều đó cũng dễ hiểu, thay vì vào Big4 nhận lương khởi điểm 7 củ, em vào Ngân hàng nước ngoài nhận lương khởi điểm 500 USD.

Tất nhiên, đừng vội phán xét những gì Tôi viết, đúng là có trường hợp này kia, nhưng không phủ nhận, yếu tố nước ngoài và mong muốn được học tập và  làm việc trong môi trường có yếu tố nước ngoài luôn là ước ao của nhiều người.