Thanh toán quốc tế là gì? Vai trò và trách nhiệm của chuyên viên thanh toán quốc tế trong ngân hàng

1. THANH TOÁN QUỐC TẾ LÀ GÌ?

Thanh toán quốc tế là quá trình chuyển giao giá trị tài chính giữa các bên ở những quốc gia khác nhau. Các phương pháp thanh toán quốc tế cũng là cơ sở để thực hiện các giao dịch thương mại quốc tế, giúp các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trao đổi hàng hóa và dịch vụ một cách hiệu quả, an toàn.

Các phương pháp thanh toán ngoại thương đã tạo ra sự thuận tiện trong các giao dịch kinh doanh, tài chính giữa các doanh nghiệp, ngân hàng, cá nhân ở các quốc gia khác nhau, đồng thời cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích phát triển tài chính quốc tế và hệ thống ngân hàng toàn cầu. Các giao dịch quốc tế cũng giúp hoạt động mở rộng toàn cầu của doanh nghiệp thuận lợi hơn, cho phép doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội mới và tạo lập quan hệ với các đối tác trên thị trường quốc tế.

Tóm lại, thanh toán quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các thị trường tài chính và thương mại trên toàn cầu, góp phần quan trọng vào sự phát triển và hội nhập của nền kinh tế thế giới.

2. VAI TRÒ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA CHUYÊN VIÊN THANH TOÁN QUỐC TẾ TRONG NGÂN HÀNG

Chuyên viên thanh toán quốc tế (International Payment Specialist) là vị trí quan trọng trong bộ phận ngân hàng quốc tế, chịu trách nhiệm hỗ trợ khách hàng thực hiện các giao dịch xuyên biên giới một cách hiệu quả và an toàn.

2.1. Vai trò chính của chuyên viên thanh toán quốc tế trong ngân hàng

• Hỗ trợ phát triển kinh doanh quốc tế: Tư vấn cho khách hàng về các dịch vụ thanh toán, cho vay và quản lý rủi ro, giúp mở rộng mối quan hệ toàn cầu.
• Xử lý giao dịch hàng ngày: Giám sát và thực hiện các khoản thanh toán nội địa lẫn quốc tế, sử dụng hệ thống như SWIFT, SEPA hoặc SIC.
• Tuân thủ quy định: Đảm bảo các giao dịch tuân thủ luật pháp quốc tế, bao gồm kiểm tra văn hóa, pháp lý và quy định ngân hàng.

2.2. Trách nhiệm cụ thể của chuyên viên thanh toán quốc tế trong ngân hàng

• Phân bổ và phân loại quỹ khách hàng chính xác, kịp thời để đảm bảo trải nghiệm tốt nhất.
• Điều tra và giải quyết các vấn đề liên quan đến thanh toán, như chậm trễ hoặc lỗi.
• Đạt được mục tiêu doanh thu bằng cách thúc đẩy dịch vụ thanh toán quốc tế.
• Hợp tác với các bộ phận khác để quản lý rủi ro tín dụng và ngoại hối.

=> Vị trí này đòi hỏi kiến thức sâu về tài chính quốc tế, kỹ năng giao tiếp và khả năng làm việc dưới áp lực cao.

3. MÔ TẢ CÔNG VIỆC (NHỮNG GIAO DỊCH HÀNG NGÀY) CỦA CHUYÊN VIÊN THANH TOÁN QUỐC TẾ TRONG NGÂN HÀNG

3.1. Xử lý SWIFT

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) là mạng lưới nhắn tin toàn cầu giúp ngân hàng trao đổi thông tin an toàn cho thanh toán quốc tế. SWIFT không chuyển tiền thực tế mà sẽ gửi hướng dẫn giao dịch cho khách hàng của ngân hàng.

Quy trình xử lý SWIFT cơ bản

• Khởi tạo thông điệp: Ngân hàng gửi (ví dụ: ngân hàng của người mua) tạo thông điệp SWIFT, như MT103 cho chuyển tiền khách hàng đơn lẻ. Thông điệp bao gồm chi tiết người gửi, người nhận, số tiền và mã BIC (Bank Identifier Code).
• Xác minh và gửi tin nhắn: Ngân hàng kiểm tra thông tin, sau đó gửi qua mạng SWIFT.
• Định tuyến và nhận: Thông điệp được định tuyến đến ngân hàng nhận, có thể qua ngân hàng trung gian nếu cần.
• Xử lý và xác nhận giao dịch: Ngân hàng nhận xác nhận giao dịch, gửi thông điệp xác nhận như MT900 (xác nhận nợ) hoặc MT910 (xác nhận có).

Ví dụ: Một công ty Việt Nam nhập khẩu hàng từ Mỹ. Ngân hàng Việt Nam gửi MT103 qua SWIFT đến ngân hàng Mỹ, chỉ dẫn chuyển 100.000 USD. Ngân hàng Mỹ nhận, kiểm tra và chuyển tiền, sau đó gửi xác nhận.

Một ví dụ khác là MT760 cho thư tín dụng dự phòng (Standby Letter of Credit), nơi ngân hàng cam kết thanh toán nếu người mua không thực hiện.

3.2. Kiểm tra giao dịch xuất nhập khẩu

Trong thanh toán quốc tế, kiểm tra giao dịch xuất nhập khẩu là bước quan trọng để giảm rủi ro và đảm bảo tính hợp pháp, đặc biệt trong trade finance.

Các bước kiểm tra chính trong giao dịch xuất nhập khẩu

• Kiểm tra chứng từ: Đối với L/C, ngân hàng kiểm tra hóa đơn thương mại, vận đơn (Bill of Lading), chứng nhận nguồn gốc và các chứng từ khác để đảm bảo khớp với điều khoản L/C.
• Tuân thủ quy định: Kiểm tra danh sách cấm vận (sanctions), chống rửa tiền (AML) và xác minh danh tính khách hàng (KYC).
• Rủi ro tài chính: Đánh giá tỷ giá hối đoái, phí và khả năng thanh toán của đối tác.
• Xử lý tranh chấp: Nếu chứng từ không khớp, ngân hàng có thể từ chối thanh toán hoặc yêu cầu sửa chữa.

Ví dụ: Trong giao dịch nhập khẩu, ngân hàng kiểm tra vận đơn để xác nhận hàng hóa đã được vận chuyển. Nếu có sai sót, giao dịch có thể bị tạm dừng để tránh mất mát.